Trong thời gian qua, Viện KSND khu vực 9 nhận thấy tình hình vi phạm và tội phạm xâm hại tình dục trẻ em trên địa bàn xã Ia Hrung, tỉnh Gia Lai diễn ra phức tạp, có chiều hướng gia tăng và xu hướng trẻ hóa nạn nhân, là vấn đề nhức nhối, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Các hành vi xâm hại tình dục chủ yếu là hiếp dâm người dưới 16 tuổi, giao cấu với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi, đáng chú ý nhiều vụ xâm hại xuất phát từ vấn nạn tảo hôn. Đa số các vụ việc chỉ được phát hiện khi bị hại đi thăm khám thai sản tại các cơ sở y tế. Tính từ đầu năm 2024 đến nay, tổng số vụ việc vi phạm và tội phạm về xâm hại tình dục trẻ em đã được phát hiện, thụ lý giải quyết trên địa bàn xã Ia Hrung, tỉnh Gia Lai là 05 vụ việc; trong đó có 01 vụ có hành vi “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi” và 04 vụ có hành vi “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”.

Nguyên nhân và điều kiện phát sinh loại tội phạm về xâm hại tình dục trẻ em trước hết là ý thức xem thường pháp luật của các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội; khả năng nhận thức, hiểu biết, khả năng tự bảo vệ của trẻ em bị xâm hại còn hạn chế; sự ảnh hưởng của các nguồn văn hóa phẩm độc hại trong bốicảnh phát triển công nghệ thông tin cũng như sự thiếu quan tâm, chăm lo giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội đối với các đối tượng phạm tội và trẻ em bị xâm hại. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật, giáo dục giới tính trong nhà trường cũng như ở địa phương, cơ quan, đoàn thể có lúc, có nơi chưa thực sự phát huy hiệu quả. Bên cạnh đó là tập tụctồn tại lâu đời, trình độ dân trí còn thấp, hoàn cảnh kinh tế khó khăn ở nhiều nhóm cộng đồng và các dân tộc thiểu số.

 

Ảnh minh họa từ trang Tin tức thông tấn xã Việt Nam

Hành vi xâm hại tình dục trẻ em gây ra những hậu quả nghiêm trọng, lâu dài và đa chiều đối với nạn nhân, gia đình và xã hội; ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, nhất là sự phát triển bình thường về tâm, sinh lý của trẻ em, hạn chế cơ hội học tập và lao động; ảnh hưởng xấu đến thuần phong mỹ tục, gây mất trật tự trị an ở địa phương, gia tăng tâm lý bất an trong cộng đồng.

Để ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm này, cần một chiến lược lâu dài, bền bỉ, trong đó lấy giáo dục và sự phối hợp đa ngành làm nền tảng, đồng thời kiên quyết xử lý những hành vi vi phạm, góp phần xây dựng xã hội an toàn, văn minh, đặc biệt là tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn.

 

Ảnh minh họa từ trang Dân tộc và phát triển

Việc phòng ngừa tội phạm không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan bảo vệ pháp luật mà đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của toàn hệ thống chính trị. Trên cơ sở đó, Viện KSND khu vực 9 đã kiến nghị đến UBND xã Ia Hrung triển khai các biện pháp cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa loại tội phạm trên như sau:

- Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật và đẩy mạnh phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư; kiện toàn, củng cố đội ngũ cán bộ, cộng tác viên làm công tác truyền thông về dân số, gia đình và trẻ em tại cơ sở để công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên, liên tục, hiệu quả, giúp người dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, phòng ngừa hiệu quả tình hình tội phạm nói chung và tội phạm xâm hại tình dục trẻ em nói riêng. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động, tư vấn nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của đồng bào dân tộc thiểu số về vấn nạn tảo hôn, trong đó có các hoạt động chủ yếu như: Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật về tảo hôn tại các trường trung học cơ sở, phổ thông trung học và các trường dân tộc nội trú để tuyên truyền sâu rộng về tảo hôn; lồng ghép các hoạt động tuyên truyền, vận động với các hoạt động giao lưu văn hóa, lễ hội tại cộng đồng.

- Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và các cơ quan chức năng để quản lý, giám sát trẻ em, đặc biệt là nhóm trẻ em có nguy cơ cao.

- Tăng cường quản lý môi trường mạng và địa bàn có nguy cơ; kiểm tra, rà soát và xử lý các cơ sở kinh doanh dịch vụ internet, trò chơi điện tử công cộng, khu vui chơi không đảm bảo an toàn cho trẻ em. Theo dõi, nắm bắt các gia đình có đối tượng từng vi phạm pháp luật, có hành vi nghi ngờ xâm hại để kịp thời cảnh báo vào quản lý.

- Tăng cường quản lý hành chính và xử lý vi phạm; chỉ đạo Công an xã, tư pháp - hộ tịch kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc đăng ký kết hôn và xử lý nghiêm các trường hợp cưỡng ép hoặc tổ chức tảo hôn, kết hôn không đúng độ tuổi pháp luật quy định.

- Giao cho Công an xã tiếp nhận, xác minh thông tin, báo cáo kịp thời lên cấp trên; phối hợp với tư pháp, mặt trận và các tổ chức xã hội trong việc chủ động phát hiện, cung cấp thông tin về những hành vi xâm hại tình dục trẻ em để cơ quan chức năng kịp thời xác minh, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật; bảo vệ danh tính, hỗ trợ tâm lý cho nạn nhân và gia đình; xử lý các hành vi che giấu, bao che hoặc ép trẻ im lặng./.

Đào Văn Phương – Viện KSND khu vực 9