Kiến nghị phòng ngừa vi phạm pháp luật về tội phạm là một trong những chức năng quan trọng của ngành Kiểm sát nhân dân. Kiến nghị không chỉ là kết quả đúc kết từ hoạt động nghiệp vụ thường xuyên mà còn là sự khẳng định vai trò của ngành Kiểm sát nhân dân trong hoạt động quản lý nhà nước ở địa phương.
Trong thời gian qua, tình hình tội phạm về tai nạn giao thông nói chung và các vụ tai nạn giao thông liên quan đến người chưa đủ 18 tuổi điều khiển xe mô tô có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, chỉ trong thời gian từ ngày 01/01/2024 đến ngày 25/7/2025 trên địa bàn xã Bàu Cạn, tỉnh Gia Lai (được sáp nhập từ các xã Bàu Cạn, Thăng Hưng, Bình Giáo) xảy ra 04 vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng liên quan đến người chưa đủ 18 tuổi điều khiển xe mô tô, trong đó có 11 người chưa đủ 18 tuổi vi phạm quy định pháp luật khi tham gia giao thông như: điều khiển xe gây tai nạn, chở quá số người quy định, không đội mũ bảo hiểm...
Viện KSND khu vực 8 trực tiếp kiểm sát tại UBND xã trên địa bàn quản lý
Một trong những vụ điển hình xảy ra ngày 25/01/2025 tại Km 201+900, Quốc lộ 19 (thôn Thanh Bình, xã Bình Giáo, nay thuộc xã Bàu Cạn). N.V.C, 16 tuổi, điều khiển xe mô tô chở ba, không đội mũ bảo hiểm, không có giấy phép lái xe, khi quay đầu thiếu quan sát đã va chạm với xe đi cùng chiều. Hậu quả, một nạn nhân bị thương tật 80%, một người khác bị tổn hại sức khỏe 22%. Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với C về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”. Một số vụ khác liên quan đến học sinh trung học điều khiển xe dung tích lớn, thiếu kinh nghiệm xử lý, dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
Nhận thấy, các vụ việc tai nạn giao thông xảy ra đều liên quan đến người chưa đủ 18 tuổi tham gia giao thông và đều có hành vi vi phạm các quy định về an toàn giao thông đường bộ như: chưa đủ tuổi học Giấy phép lái xe, chưa có Giấy phép lái xe theo quy định nhưng điều khiển xe có dung tích xi lanh vượt quy định, chở quá số người cho phép, không đội mũ bảo hiểm, phóng nhanh vượt ẩu. Hậu quả xảy ra không chỉ gây ảnh hưởng đến tình tình trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội tại địa phương mà còn xâm phạm nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe cho người khác và cho chính mình. Bên cạnh đó, còn tiềm ẩn nguy cơ người chưa đủ 18 tuổi sử dụng phương tiện xe mô tô để tham gia vào các vụ việc vi phạm pháp luật khác như Cố ý gây thương tích, Gây rối trật tự công cộng...
Đồng chí Hoàng Minh Chung - Viện trưởng VKSND khu vực 8 tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại trường học
Nguyên nhân chính là sự chủ quan, thiếu trách nhiệm của một số phụ huynh trong việc việc quản lý phương tiện giao thông, để con em tự ý sử dụng xe mô tô mà không biết; việc tuần tra, xử lý vi phạm của lực lượng chức năng chưa thường xuyên, còn có lúc chưa kịp thời, chặt chẽ. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật đối với các em để nhận thức đầy đủ trách nhiệm cá nhân và chấp hành Luật giao thông đường bộ có lúc, có nơi chưa thường xuyên, chưa thực sự tác động sâu rộng đến thanh thiếu niên.
Trước thực trạng trên, để đảm bảo phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật về an toàn giao thông đường bộ liên quan đến người chưa đủ 18 tuổi trong bối cảnh địa bàn các xã sau khi sáp nhập có phạm vi hành chính rộng, để góp phần ổn định tình hình trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã Bàu Cạn, giảm thiểu rủi do khi tham gia giao thông và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông đường bộ của người chưa đủ 18 tuổi trên địa bàn, Viện trưởng Viện KSND khu vực 8 đã ban hành văn bản kiến nghị gửi Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bàu Cạn. Theo đó, Viện kiểm sát đã kiến nghị chính quyền địa phương cần chỉ đạo lực lượng chức năng tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ nhất là đối với trường hợp người điều khiển xe mô tô không đủ điều kiện theo quy định pháp luật mà tham gia giao thông; sau phát hiện và xử lý vi phạm kịp thời gửi thông báo cơ quan hữu quan để phối hợp triển khai các biện pháp xử lý, quản lý giáo dục phù hợp; xử lý nghiêm các trường hợp chủ phương tiện giao xe mô tô cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ. Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo các ban, ngành, tổ chức đoàn thể đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đến từng hộ gia đình, thôn làng, trường học… bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng loại hình tuyên truyền để học sinh, phụ huynh học sinh trên địa bàn nắm rõ, tự giác tuân thủ chấp hành nghiêm luật trật tự an toàn giao thông đường bộ.
Việc ban hành kiến nghị không chỉ nhằm khắc phục những tồn tại trong quản lý, xử lý vi phạm giao thông tại địa phương, mà còn góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của thanh thiếu niên, giảm thiểu rủi ro tai nạn, bảo vệ tính mạng, sức khỏe người dân và giữ gìn trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Đây là cơ sở quan trọng để các cơ quan chức năng, nhà trường và gia đình cùng chung tay ngăn chặn tình trạng vi phạm giao thông trong lứa tuổi chưa thành niên – một vấn đề đang đặt ra nhiều thách thức hiện nay./.
Võ Dung – Viện KSND khu vực 8
