Trực tiếp kiểm sát hoạt động cưỡng chế là một trong những hoạt động nghiệp vụ công tác kiểm sát đặc biệt quan trọng, đó không chỉ là việc đảm bảo cho hoạt động thực thi pháp luật của Cơ quan Thi hành án dân sự được triển khai đúng pháp luật trên thực tế, hạn chế sai sót, vi phạm mà còn khẳng định vai trò, hình ảnh của Ngành kiểm sát nhân dân trong công tác này.

Trong thời gian qua, tình hình thi hành án dân sự trên địa bàn tỉnh Gia Lai nói chung, địa bàn khu vực 8 nói riêng tiếp tục phát sinh nhiều vụ việc có tính chất phức tạp, đặc biệt là các vụ việc liên quan đến áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và cưỡng chế buộc thực hiện công việc nhất định theo quyết định của Tòa án. Trước yêu cầu đó, Viện KSND khu vực 8 – Gia Lai đã chú trọng tăng cường công tác kiểm sát nhằm bảo đảm hoạt động thi hành án dân sự được thực hiện khách quan, đúng trình tự, thủ tục pháp luật, góp phần giữ vững an ninh, trật tự và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

 

Công bố Quyết định cưỡng chế

Một trong những vụ việc điển hình là hoạt động cưỡng chế buộc thực hiện công việc nhất định đối với ông Lê P, trú tại thôn 4, xã Chư Prông, tỉnh Gia Lai. Theo Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2025/QĐ-BPKCTT ngày 27/8/2025 của TAND khu vực 8 – Gia Lai, ông Lê P có nghĩa vụ mở cửa (cổng) để Hội đồng xem xét, thẩm định tại chỗ và Hội đồng định giá tài sản tiến hành thẩm định tài sản đang tranh chấp, gồm quyền sử dụng đất và tài sản trên đất tại thửa 220, tờ bản đồ số 12 (đo đạc năm 2024), xã Chư Prông. Việc thẩm định này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án, là cơ sở để Tòa án xác định giá trị tài sản tranh chấp, bảo đảm quyền lợi của các đương sự.

Tuy nhiên, ngày 08/9/2025, khi Chấp hành viên Phòng Thi hành án dân sự (THADS) khu vực 8 ban hành và tống đạt Quyết định cưỡng chế buộc thực hiện công việc, ông Lê P đã không hợp tác, có thái độ chống đối. Qua xác minh, lực lượng THADS ghi nhận gia đình ông Lê P có một số thành viên từng có tiền án, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh, trật tự địa phương. Để bảo đảm việc tổ chức cưỡng chế được thực hiện đúng pháp luật, an toàn và hiệu quả, Phòng THADS Khu vực 8 đã chủ động tham mưu tổ chức cuộc họp liên ngành với sự tham gia của Viện KSND, Công an và các cơ quan, đơn vị có liên quan nhằm đánh giá tình hình, thống nhất phương án cưỡng chế, bảo đảm phù hợp quy định và sát với diễn biến thực tế tại địa phương.

 

Kiểm sát viên và Chấp hành viên vận động, giải thích pháp lý đối với ông P

Trên cơ sở đó, ngày 26/11/2025, THADS tỉnh Gia Lai ban hành Kế hoạch số 213/KH-THADS để tổ chức cưỡng chế buộc ông Lê P phải mở cửa (cổng) cho Hội đồng thẩm định tại chỗ. Khi lực lượng THADS, Hội đồng thẩm định và đại diện Viện KSND triển khai thực hiện, gia đình ông Lê P vẫn tiếp tục có hành vi cản trở, không đồng ý cho mở cổng. Trước tình hình này, Chấp hành viên và Kiểm sát viên đã trực tiếp giải thích rõ quyền, nghĩa vụ của người phải thi hành án; đồng thời phân tích hậu quả pháp lý nếu tiếp tục chống đối, đặc biệt là khả năng bị áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định của Luật Thi hành án dân sự và Bộ luật Hình sự nếu hành vi cản trở đến mức nghiêm trọng. Sau khi được giải thích, vận động, ông Lê P đã chấp hành và tự nguyện mở cửa để Hội đồng tiến hành thẩm định.

Qua xem xét tổng thể, đây là vụ việc có nhiều yếu tố nhạy cảm, phức tạp, người phải thi hành án không hợp tác, gây khó khăn cho cơ quan thi hành án trong việc thực hiện biện pháp khẩn cấp tạm thời của Tòa án. Trước tính chất đó, Lãnh đạo Viện KSND khu vực 8 đã phân công Kiểm sát viên nghiên cứu kỹ lưỡng hồ sơ, tham gia kiểm sát ngay từ giai đoạn chuẩn bị cưỡng chế. Kiểm sát viên theo sát toàn bộ quy trình, kiểm sát việc ban hành và thực hiện các văn bản, thủ tục cưỡng chế, bảo đảm mọi hoạt động đều tuân thủ quy định pháp luật, không để xảy ra vi phạm làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.

Việc kiểm sát chặt chẽ của Viện KSND đã góp phần giúp hoạt động cưỡng chế diễn ra an toàn, đúng pháp luật; đồng thời tạo cơ sở để Hội đồng thẩm định tại chỗ thực hiện nhiệm vụ, phục vụ quá trình giải quyết vụ án được chính xác, khách quan. Đây cũng là minh chứng rõ nét cho vai trò của Viện KSND trong công tác kiểm sát thi hành án dân sự, phù hợp tinh thần Chỉ thị của Viện trưởng Viện KSND tối cao về tăng cường trách nhiệm công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp. Thông qua vụ việc, Viện KSND khu vực 8 – Gia Lai tiếp tục rút kinh nghiệm về việc chủ động phối hợp liên ngành, bám sát địa bàn, tập trung kiểm sát các vụ việc phức tạp, nhạy cảm; kịp thời phát hiện và kiến nghị khắc phục vi phạm, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thi hành án dân sự và giữ vững kỷ cương pháp luật tại địa phương./.

Xuân Vũ – Viện KSND khu vực 8