Trong thời gian qua, công tác phối hợp giữa Ủy ban nhân dân các cấp trên địa bàn tỉnh Gia Lai với Tòa án nhân dân trong giải quyết các vụ án dân sự và hành chính đã có nhiều chuyển biến tích cực, thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm và ý thức thượng tôn pháp luật của cơ quan hành chính Nhà nước tại địa phương.

Các hoạt động quản lý, chỉ đạo, điều hành của UBND được triển khai đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ và nghiêm túc với cơ quan tiến hành tố tụng. Nhờ đó, chất lượng giải quyết các vụ án dân sự, hành chính trên địa bàn tỉnh được nâng cao; tình trạng án bị hủy, sửa do vi phạm thủ tục tố tụng hoặc thiếu chứng cứ giảm đáng kể. Những kết quả này vừa phản ánh sự chuyển biến tích cực trong công tác quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, vừa khẳng định tinh thần gương mẫu và trách nhiệm của cơ quan hành chính trong việc tôn trọng và thực hiện quyền tư pháp.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thực tiễn phối hợp giữa UBND các cấp với Tòa án nhân dân vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, cần sớm khắc phục. Một số UBND cấp xã, phường, cùng một số cơ quan, đơn vị thuộc UBND tỉnh chưa thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về tố tụng dân sự và tố tụng hành chính trong quá trình Tòa án thụ lý, giải quyết vụ án. Cụ thể, còn xảy ra tình trạng cơ quan hành chính không cử người đại diện theo ủy quyền tham dự đối thoại hoặc phiên tòa, dù đã được Tòa án tống đạt hợp lệ giấy triệu tập. Một số đơn vị khác chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa đầy đủ yêu cầu của Tòa án trong việc cung cấp hồ sơ, tài liệu, chứng cứ, dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết vụ án; thậm chí có vụ việc phải tạm đình chỉ trong thời gian dài, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức liên quan.

Đáng chú ý, trong lĩnh vực dân sự, đặc biệt là tranh chấp đất đai, việc chậm trễ xử lý và thiếu đồng bộ trong phối hợp giữa cơ quan hành chính và cơ quan tố tụng đã phát sinh nhiều hệ lụy xã hội phức tạp như khiếu kiện đông người, tụ tập gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích… Theo thống kê, năm 2025, toàn tỉnh có 547 vụ án phải tạm đình chỉ do chờ kết quả ủy thác tư pháp, ủy thác thu thập chứng cứ hoặc chờ cơ quan, tổ chức cung cấp tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa án. Thực trạng này không chỉ làm giảm hiệu quả hoạt động của các cơ quan tư pháp mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của chính quyền địa phương trong quản lý, điều hành và thực thi pháp luật. Việc không chấp hành hoặc chấp hành không nghiêm các yêu cầu của Tòa án về cung cấp tài liệu, chứng cứ, hoặc vắng mặt không lý do khi được triệu tập là hành vi vi phạm nghĩa vụ tố tụng, được quy định tại Điều 7 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và Điều 27 Luật Tố tụng hành chính năm 2015.

Trước thực trạng này, nhằm bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong hoạt động quản lý hành chính và hoạt động tố tụng, ngày 24/10/2025, Viện KSND tỉnh Gia Lai đã ban hành Kiến nghị số 2140/KN-VKS-DS. Kiến nghị yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo thủ trưởng các Sở, ban, ngành và Chủ tịch UBND cấp xã, phường quán triệt và thực hiện nghiêm trách nhiệm của cơ quan hành chính trong tố tụng dân sự, hành chính; chủ động phối hợp với Tòa án trong việc cung cấp hồ sơ, tài liệu, chứng cứ và bảo đảm cử đại diện hợp pháp tham dự đầy đủ các phiên họp, phiên đối thoại, phiên tòa theo giấy triệu tập. Đồng thời, kiến nghị đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan rà soát, đánh giá trách nhiệm tập thể và cá nhân trong các vụ việc chậm cung cấp tài liệu hoặc vắng mặt không lý do, từ đó có biện pháp chấn chỉnh, xử lý nghiêm, không để tái diễn vi phạm.Một nội dung quan trọng khác được Kiến nghị nhấn mạnh là tăng cường cơ chế phối hợp giữa cơ quan hành chính và cơ quan tư pháp, bảo đảm việc trao đổi, tiếp nhận và cung cấp thông tin phục vụ xét xử được thực hiện thường xuyên, liên tục, thống nhất và minh bạch, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và hiệu lực kiểm sát. Bên cạnh đó, Kiến nghị đề nghị UBND tỉnh tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật tố tụng dân sự, hành chính cho đội ngũ cán bộ, công chức tham gia tố tụng, nhằm nâng cao năng lực, trách nhiệm và kỹ năng thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng theo quy định pháp luật.

Thực hiện Kiến nghị của Viện kiểm sát, ngày 10/11/2025, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành văn bản số 6274/UBND-NC V/v thực hiện kiến nghị của Viện KSND tỉnh về khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong giải quyết vụ việc dân sự, hành chính, theo đó UBND tỉnhchỉ đạo yêu cầu các Sở, ban, ngành và UBND cấp xã, phường tăng cường phối hợp trong hoạt động tố tụng dân sự, hành chính; chủ động cung cấp kịp thời, đầy đủ hồ sơ, tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa án và Viện kiểm sát; bảo đảm cử người đại diện theo ủy quyền tham dự đầy đủ các phiên họp, phiên đối thoại, phiên tòa, không để xảy ra tình trạng vắng mặt hoặc chậm cung cấp hồ sơ. UBND tỉnh cũng chỉ đạo các cơ quan rà soát, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân trong các vụ việc chậm trễ, thiếu hợp tác, tổ chức kiểm điểm và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đề cao trách nhiệm người đứng đầu và tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính. Song song đó, UBND tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật tố tụng cho đội ngũ cán bộ, công chức, đồng thời giao Văn phòng UBND tỉnh theo dõi, đôn đốc và tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện trước ngày 31/12/2025, bảo đảm các nội dung kiến nghị được triển khai đầy đủ, thống nhất và hiệu quả trên toàn tỉnh.

Việc UBND tỉnh kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo và nghiêm túc tiếp thu nội dung kiến nghị của Viện kiểm sát thể hiện sự đồng thuận, thống nhất trong công tác bảo vệ pháp chế, tăng cường trách nhiệm phối hợp giữa cơ quan hành chính và cơ quan tư pháp. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giải quyết các vụ án dân sự, hành chính mà còn củng cố niềm tin của Nhân dân vào bộ máy Nhà nước, giữ vững ổn định trật tự xã hội và bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh Gia Lai./.

Lê Ngọc – Phòng 9