Trong những năm qua, công tác giải quyết các vụ án dân sự, hành chính và những việc khác theo quy định pháp luật trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã có nhiều chuyển biến tích cực; tỷ lệ giải quyết án dân sự, hành chính tăng lên; nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài được xử lý kịp thời, đúng pháp luật. Tuy nhiên, thực tiễn vẫn còn tồn tại tình trạng án quá hạn, án tạm đình chỉ kéo dài, nhất là trong lĩnh vực đất đai; việc cung cấp hồ sơ, tài liệu của một số cơ quan hành chính chưa kịp thời; sự phối hợp trong đối thoại, hòa giải và tham gia phiên tòa có lúc chưa đầy đủ. Điều này ảnh hưởng nhất định đến hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan tư pháp và làm giảm niềm tin của Nhân dân vào công lý.
Trước tình hình đó, với chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp và trách nhiệm tham mưu về công tác Nội chính, Đảng ủy Viện KSND tỉnh Gia Lai đã chủ động rà soát toàn diện thực tiễn giải quyết án, tổng hợp đầy đủ những khó khăn, vướng mắc, xác định rõ nguyên nhân chủ quan và khách quan, đồng thời phân tích trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị liên quan. Từ đó, Đảng ủy Viện kiểm sát xây dựng báo cáo đề xuất Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giải quyết án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại, lao động trên địa bàn tỉnh.

Đồng chí Nguyễn Thị Thanh Bình – Trưởng phòng Phòng 9 tại Hội nghị chuyên đề do Viện KSND tỉnh tổ chức
Trên cơ sở tham mưu của Đảng ủy Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, ngày 26/11/2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai đã ban hành Chỉ thị số 04-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại, lao động trên địa bàn tỉnh. Chỉ thị bám sát thực tiễn địa phương, đồng thời thể hiện rõ quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Tỉnh ủy đối với công tác tư pháp, trong đó xác định hàng loạt nhiệm vụ cụ thể, trách nhiệm của các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, địa phương nhằm nâng cao chất lượng và tiến độ giải quyết án.
Trước hết, Chỉ thị yêu cầu các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau: tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác giải quyết các vụ án hành chính và các vụ án, việc dân sự; triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác cải cách tư pháp nói chung, công tác giải quyết các vụ án hành chính và các vụ án, việc dân sự nói riêng, trọng tâm là Kết luận số 84-KL/TW ngày 29/7/2020 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp và Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới; Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án...; xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị, gắn công tác giải quyết các vụ án hành chính và các vụ án, việc dân sự với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của tỉnh.
Đối với Đảng ủy Ủy ban nhân dân tỉnh: Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các đơn vị, địa phương thường xuyên kiểm tra, rà soát các vụ việc nổi cộm, bức xúc của công dân; làm tốt công tác hòa giải, đối thoại với công dân để giải quyết vụ việc ngay từ cơ sở, hạn chế thấp nhất tình trạng tranh chấp, khiếu kiện phức tạp, đông người; đảm bảo quyết định hành chính được ban hành phải có căn cứ, dùng pháp luật. Chỉ đạo các sở, ban, ngành chức năng và Ủy ban nhân dân cấp xã làm tốt công tác quản lý nhà nước về đất đai; thực hiện tốt công tác lưu trữ, quản lý chặt chẽ, đầy đủ hồ sơ, nhất là hồ sơ liên quan đến đất đai, hồ sơ, tài liệu được chuyển giao trong giai đoạn sắp xếp tổ chức bộ máy. Chỉ đạo kịp thời cung cấp tài liệu, chứng cứ có liên quan; trực tiếp hoặc cử người đại diện theo đúng quy định pháp luật để tham gia kịp thời và đầy đủ các phiên đối thoại, hòa giải, tham gia phiên tòa xét xử để đảm bảo việc giải quyết các vụ án hành chính và các vụ án, việc dân sự đúng quy định pháp luật. Khắc phục hiệu quả tình trạng án quá hạn, án tạm đình chỉ kéo dài do vướng mắc trong việc cung cấp tài liệu, chứng cứ, không cử người tham gia các phiên đối thoại, hòa giải; chỉ đạo xem xét, làm rõ trách nhiệm và có biện pháp khắc phục, xử lý nghiêm đối với đơn vị, địa phương, cán bộ, đảng viên có biểu hiện né tránh, không phối hợp tham gia tố tụng hoặc chậm cung cấp chứng cứ, tài liệu cho Tòa án theo quy định.
Đối với Đảng ủy Tòa án nhân dân, Chỉ thị yêu cầu rà soát, giải quyết dứt điểm án quá hạn do nguyên nhân chủ quan; khắc phục tình trạng tạm đình chỉ kéo dài; nâng cao chất lượng xét xử; tăng cường thanh tra, kiểm tra để hạn chế án bị hủy, sửa; tổng hợp các trường hợp đương sự không hợp tác để báo cáo Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo... Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy giao Đảng ủy Viện KSND tỉnh chủ trì, phối hợp với Đảng uỷ Tòa án nhân dân tỉnh chỉ đạo các đơn vị trực thuộc định kỳ kiểm tra, rà soát, lập danh sách án dân sự, án hành chính quá hạn, án bị hủy để giải quyết lại, án tạm đình chỉ đã hết lý do nhưng chưa được giải quyết; từ đó đánh giá nguyên nhân, đề xuất biện pháp khắc phục và tổ chức giải quyết dứt điểm.Chỉ thị cũng nhấn mạnh yêu cầu tăng cường kiểm sát việc giải quyết án dân sự, hành chính, đặc biệt là kiểm sát việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp; kịp thời phát hiện vi phạm và chủ động ban hành kiến nghị, kháng nghị theo quy định pháp luật. Đây là nội dung trọng tâm do Đảng ủy Viện kiểm sát đề xuất, nhằm siết chặt kỷ cương pháp luật và nâng cao chất lượng hoạt động tư pháp.
Ngoài ra, Chỉ thị giao các cơ quan khác như Đảng ủy Công an tỉnh, Đảng ủy Hội đồng nhân dân tỉnh và Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể tỉnh, Thi hành án dân sự tỉnh, các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, địa phương, ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy thực hiện các nhiệm vụ phối hợp, giám sát nhằm bảo đảm việc giải quyết án được thực hiện đúng pháp luật, đúng thời hạn, công khai và minh bạch.
Việc Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai ban hành Chỉ thị số 04-CT/TU là bước chỉ đạo quan trọng nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương tư pháp, khắc phục những tồn tại kéo dài trong thực tiễn giải quyết án dân sự, hành chính tại địa phương. Đồng thời, đây cũng là dấu ấn thể hiện vai trò chủ động, sâu sát của Viện KSND tỉnh Gia Lai trong tham mưu công tác Nội chính và cải cách tư pháp, đề xuất giải pháp phù hợp với tình hình thực tiễn, đáp ứng yêu cầu bảo vệ pháp luật và quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.Với những định hướng cụ thể và giải pháp đồng bộ từ Chỉ thị, các cơ quan trong hệ thống chính trị tỉnh Gia Lai sẽ có cơ sở để phối hợp chặt chẽ hơn, nâng cao trách nhiệm, xử lý kịp thời các vụ việc phức tạp, kéo dài, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và củng cố niềm tin của Nhân dân đối với hoạt động tư pháp trên địa bàn tỉnh.
Ngay sau khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị 04, Lãnh đạo Viện KSND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ xây dựng kế hoạch triển khai, thực hiện Chỉ thị đồng bộ, thống nhất trong ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát giải quyết án dân sự, hành chính nói riêng và công tác giải quyết án dân sự, hành chính nói chung trong toàn tỉnh./.
Lê Ngọc - Phòng 9